W wielkanocnych koszykach królują zdobione jajka, kolorowe babeczki i mocno wędzona kiełbasa. Tymczasem najzdrowszym ze składników święconki, a często niestety pomijanym, jest chrzan. Zawiera on 4-5 razy więcej witaminy C niż cytryny i pomarańcze. A to tylko jedna z wielu jego zalet. Właściwości lecznicze chrzanu są tak ogromne, że warto spożywać go przez okrągły rok. Jak stosować go w kuchni, żeby wykorzystać całą pełnię jego możliwości?

Chrzan był znany i doceniany już w starożytnym Egipcie. W Polsce funkcjonuje w stanie dzikim oraz jako roślina ogrodowa. Spożywamy głównie korzeń chrzanu (surowy, utarty, suszony i konserwowany), natomiast liści używa się niekiedy jako przyprawy do solonych i konserwowanych warzyw.

Chrzan jako remedium na ciężkostrawny posiłek

Najczęściej zjadamy chrzan wraz z buraczkami, którym dodaje wyrazistego, ostrego smaku. Przyznam, że do niedawna spożywałam go jedynie w takiej formie i nie do końca miałam pomysły na szersze jego zastosowanie. Smak tej rośliny z rodziny kapustowatych wydawał mi się nieco zbyt ostry. Podczas Świąt Wielkanocnych zazwyczaj omijałam chrzan szerokim łukiem. Jednak w tym roku się przełamałam i odczułam, jak wspaniale zaostrza on apetyt i poprawia trawienie.

Wpływ chrzanu na zdrowie jest zresztą nie do przecenienia. Jeśli dodamy niewielką jego ilość nawet do ciężkostrawnego posiłku, nasz układ pokarmowy dużo lepiej poradzi sobie z jego strawieniem. Oczywiście nie przesadzajmy ani z ilością ciężkich posiłków, ani ze spożywaniem chrzanu – każdy nadmiar szkodzi, nawet jest mówimy o zdrowych produktach. „Przedawkowanie” chrzanu może zaś skutkować podrażnieniem układu trawiennego.

Olejki eteryczne zawarte w chrzanie działają jak antybiotyk

Dziki chrzan jest szczególnie ostry w smaku, dlatego stosuje się go zewnętrznie – ma właściwości lecznicze. Do celów spożywczych lepiej używać chrzanu ogrodowego. O walorach chrzanu i jego wpływie na zdrowie pisze między innymi Jadwiga Górnicka, znana specjalistka chorób wewnętrznych i medycyny naturalnej, autorka wielu publikacji na temat leczenia przy pomocy darów natury.

Lista dobroczynnych właściwości chrzanu jest bardzo długa

• chrzan ma silne działanie bakteriobójcze – posiada naturale substancje niszczące bakterie (więcej ich zawierają tylko czosnek i cebula)
• działa również przeciwwirusowo i przeciwgrzybiczo oraz wykrztuśnie
• jest skarbnicą witamin (A, B, B1, B2, C, E) i składników mineralnych (wapń, potas, fosfor, magnez, żelazo, sód, mangan, siarka, cynk, jod oraz chlor)
• wspomaga układ trawienny, pobudza apetyt i usprawnia działanie pęcherzyka żółciowego
• rozrzedza krew i obniża poziom złego cholesterolu oraz ciśnienie krwi – doskonały dla sercowców
• niweluje bóle reumatyczne oraz bóle mięśniowe
• działa moczopędnie i napotnie
• jeśli obłożymy żywność liśćmi chrzanu, na przykład podczas wyjazdu, przedłużymy jej trwałość
• liczne właściwości zdrowotne chrzanu sprawiają, że można go uznać za roślinę o działaniu przeciwnowotworowym.

CHRZAN LECZY ARTRETYZM

Jakie dolegliwości pozwala załagodzić chrzan i przy jakich schorzeniach powinniśmy go stosować?

• astma
• przeziębienia i stany zapalne dróg oddechowych, choroby zatok i migdałków
• gruźlica
• anemia
• nieżyt żołądka z niedoborem kwasu solnego (ważne, bo problemy z żołądkiem powoduje nie tylko nadmiar, ale i niedobór kwasu!), problemy trawienne
• chroniczne zapalenie oskrzeli
• gościec
• miażdżyca, wysokie ciśnienie krwi
• reumatyzm
• schorzenia wątrobowe
• stany zapalne nerek, kamica nerkowa oraz stany zapalne korzonków nerkowych
• niedobory witaminy C i brak apetytu.

Ważne: nie gotujmy chrzanu, bo wtedy traci większość swoich zdrowotnych właściwości. Chrzan można podawać na surowo do mięs i wędlin, ryb oraz wszelkich zimnych przystawek. Ogranicza nas tylko wyobraźnia i… nasze kubki smakowe.

Zdecydowanie najlepszą opcją jest hodowanie chrzanu we własnym ogródku lub kupowanie go ze sprawdzonych źródeł. Pamiętajmy też, że najzdrowszy jest świeżo utarty chrzan – z czasem traci on swoje zdrowotne właściwości.

Jak zrobić lecznicze wino z chrzanu?

Garść świeżo utartego chrzanu zalewamy połową litra wina gronowego. Porządnie korkujemy i stawiamy w chłodnym miejscu, w piwnicy albo w lodówce. Po kilku dniach mieszanka jest gotowa. Pomaga ona przy niestrawności, problemach z wątrobą, a także przy nieżytach przewodu pokarmowego. Zażywamy 2-3 razy dziennie jedną łyżkę przed jedzeniem. Mamy tu do czynienia z alkoholem, a zatem jeśli przyjmujemy jakieś leki, skonsultujmy stosowanie mieszanki z lekarzem.

Syrop z chrzanu

Korzeń chrzanu kroimy w talarki, układamy na talerzu i posypujemy cukrem. Syrop stosujemy jako środek żółciopędny i popijamy 1-2 łyżeczki dziennie.

Zdrowe i mocne zęby? Żujmy korzeń chrzanu!

Żucie korzenia chrzanu wzmacnia zęby i dziąsła, szczególnie przy paradontozie. Warto jednak spróbować, nawet jeśli nie cierpimy na tę dolegliwość.

Jak spożywać chrzan na co dzień, żeby cieszyć się zdrowiem i w pełni czerpać z jego zalet? Można po prostu cieniutką jego warstwą posmarować chleb, położyć kawałek pieczonego w domu mięsa i posypać rzeżuchą. To samo zdrowie. Nie do przecenienia. W niektórych krajach europejskich chrzan jest oficjalnie uznawany za lek. Warto używać go w kuchni regularnie, aby przekonać się, jak cenne są jego właściwości lecznicze.